Żyrant – kim jest? Zasady poręczenia kredytu/pożyczki
Pożyczka z żyrantem
Choć kiedyś branie pożyczki z żyrantem było powszechnym zjawiskiem, ostatnio korzysta się z tego rozwiązania coraz rzadziej. Być może wynika to z nowocześniejszego systemu brania kredytu i z łatwiejszego wnioskowania. Banki mają teraz dostęp do większej ilości baz, a cały proces jest bardziej zautomatyzowany. A może mają z tym związek firmy pożyczkowe, które mnożą się na rynku, a w których łatwiej jest dostać kredyt niż w banku? Niemniej jednak żyrant, zwany także poręczycielem, jest wciąż obecny, a banki chętnie podchodzą do podżyrowanych kredytów. W końcu to dodatkowe zabezpieczenie w razie, gdyby nie wystąpiła możliwość spłaty zobowiązania finansowego. Bank ma wtedy drugą osobę, od której może domagać się spłaty kredytu.
Na czym polega poręczenie kredytu?
Podżyrowanie kredytu polega na zabezpieczeniu go. Oprócz umowy z z kredytobiorcą, podpisuje się także umowę z poręczycielem. Gdyby właściciel kredytu z jakiegoś powodu nie mógł go spłacić, dług przechodzi właśnie na żyranta. Zobowiązuje się on, że w razie, gdyby kredytobiorca zaprzestał spłacania rat, zamiast niego spełni roszczenia wobec banku. Jest to odpowiedzialna funkcja i wymaga wielkiego zaufania względem osoby, za którą się poręcza. Poręczyciel kredytu jest bowiem traktowany przez bank, tak samo jak właściciel kredytu – gdyby nie spłacił zobowiazania, zostanie pociągnięty do odpowiedzialności, zaczną się działania windykacyjne, a jego majątek może zostać zajęty.
Kredyt z żyrantem
Choć dla żyranta to odpowiedzialna funkcja, dla kredytobiorcy jest to wygodne rozwiązanie. Kiedy najczęściej bierze się poręczyciela kredytu? Bank może wymagać tego w sytuacji, gdy zaciągnięte zobowiązanie oscyluje wokół wysokiej kwoty (na przykład kredyt hipoteczny), lub gdy zdolność kredytowa osoby starającej się o pożyczkę jest zbyt niska. Właśnie w takich sytuacjach przydaje się żyrant, który zabezpieczy kredyt i podejmie się jego spłaty, w razie, gdyby nie zrobił tego kredytobiorca.
Należy mieć na uwadze to, że jeden kredyt może mieć kilku żyrantów, ale w umowie kredytu trzeba wyraźnie zaznaczyć, jak prezentuje się rozłożenie zobowiązania finansowego, w razie braku wpłynięcia raty. Trzeba o to zadbać, aby nie okazało się, że podział jest nierówny. Gdy rozłoży się spłate na kilku poręczycieli, zmniejsza się odpowiedzialność jednostkowa, a także finansowa – wpłacana rata jest niższa.
Kto może być żyrantem?
Przede wszystkim, aby zostać żyrantem kredytu, trzeba być osobą pełnoletnią z pełną zdolnością do czynności prawnych. Żyrant musi mieć także zdolność kredytową, a więc nie może być zadłużony, ani mieć negatywnej historii kredytowej. Trzeba pamiętać o tym, że na zdolność kredytową przekłada się również stabilna sytuacja zawodowa, czyli musi posiadać umowę o pracę, najlepiej na czas nieokreślony. Będzie on sprawdzany tak samo jak kredytobiorca i bank dopiero po weryfikacji stwierdzi, czy powierzyć mu spłatę zobowiązania w razie, gdyby właściciel kredytu się z tego nie wywiązał.
Każdy bank posiada swój własny regulamin i w niektórych można spotkać się z maksymalnym wiekiem, jaki może mieć żyrant. Jednak w kodeksie cywilnym takiego zapisu nie ma – istnieje tylko zasada, że musi być to osoba pełnoletnia.
Banki rzadko kiedy pozwalają zostać poręczycielem swojego małżonka, a już szczególnie wtedy, gdy obowiązuje wspólnota małżeńska. Wtedy tak czy inaczej ta druga osoba odpowiada za dług.
Obowiązki żyranta
Należy wspomnieć o ważnej rzeczy: żyrant nie może wycofać poręczenia kredytu. Jest w banku głównym zabezpieczeniem kredytu i bez niego kredytobiorca straci wiarygodność. To możliwe tylko w sytuacji, gdy zostanie to uzgodnione między nim, a właścicielem kredytu i na jego miejsce wejdzie inny poręczyciel. Wtedy należy udać się do banku, by uzyskać zgodę na taki proceder. Instytucja finansowa może z różnych przyczyn nie zgodzić się na to. Na przykład wtedy, gdy zdolność kredytowa nowego poręczyciela nie jest wystarczająca, albo raty nie były spłacane na czas.
Poręczenie kredytu to wielka odpowiedzialność. Gdyby okazało się, że kredytobiorca nie spłaca długu, żyrant musiałby spłacić kredyt za niego – a gdyby tego nie zrobił, wpłynęłoby to negatywnie na jego zdolność kredytową. Jeśli czynność ta by się przedłużała, bank miałby prawo objąć żyranta działaniami windykacyjnymi.
Żyrant nie musi spłacać kredytu tylko wtedy, gdy został on już spłacony. W każdej innej sytuacji, zostanie powołany do odpowiedzialności.
Umowa poręczenia może jednak podlegać negocjacjom. Warto zawrzeć na przykład zapis mówiący o tym, że bank będzie domagał się spłaty kredytu przez żyranta, tylko wtedy, gdy wykorzysta wszystkie opcje zaspokojenia rozszczenia u kredytobiorcy, czyli na przykład, gdy już zajmie jego hipotekę i inne dostępne środki.
Warto mieć na uwadze to, że żyrant kredytu może domagać się od kredytobiorcy wynagrodzenia i spłaty zobowiązania, które za niego uiścił.
Ile kosztuje poręczenie kredytu?
Poręczenie kredytu jest bezpłatne. Bank zazwyczaj nie pobiera żadnych prowizji za ustanowienie takiej umowy. Bardzo rzadko zdarza się, że wymaga dodatkowej opłaty za przeprowadzenie oceny zdolności kredytowej czy przygotowania umowy. Nie potrzeba do tego notariusza, więc takie koszty także odchodzą. Czasami jednak żyrant oczekuje od kredytobiorcy wynagrodzenia za to, że zgodził się za niego poręczyć. Istnieją specjalne instytucje zajmujące się poręczaniem kredytów i to właśnie one najczęściej wołają zapłatę.