Dług współmałżonka – kto odpowiada za zadłużenie męża lub żony

W wyniku zawarcia małżeństwa automatycznie rozpoczyna się wspólnota majątkowa, o ile nie zdecydowano inaczej w wyniku podpisania odpowiedniego dokumentu. Znaczy to tyle, że majątek, który zgromadzi się od tej chwili, pozostaje wspólny. Jednak nie tyczy się to tylko majątku – ale także zaciągniętych długów. Jeśli jednak przed ślubem została ustanowiona rozdzielność majątkowa na mocy intercyzy, sprawa przedstawia się inaczej. Sprawdź w jakich sytuacjach odpowiadasz za długi współmałżonka.

Wspólnota majątkowa a długi małżonka

Ustrój wspólności majątkowej, to najczęściej spotykany układ w Polsce. Nie wymaga podpisywania czegokolwiek. Wspólnota majątkowa jest ustalana automatycznie w wyniku małżeństwa. Regulują ją przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Wszystko, co małżonkowie zgromadzą od chwili ślubu, pozostaje wspólne. Niezależnie czy są to nabyte przedmioty czy wynagrodzenie za pracę czyli osiągane dochody. Jednak nie wszystko jest wspólne – istnieje także osoby majątek osobisty. Ze wspólnoty majątkowej wykluczony zostaje majątek zgromadzony przed ślubem, przedmioty i środki odziedziczone, a także te otrzymane przez darowiznę. Wspólne nie są także przedmioty użytku osobistego, jak na przykład okulary czy odzież.

Czy zawsze w wspólnocie majątkowej odpowiadasz za dług drugiego małżonka?

Istnieją wyjątki, które zwalniają cię z odpowiedzialności za długi małżonka. Jeśli kredyt czy pożyczka została wzięta bez Twojej zgody, możesz dochodzić swoich praw w sądzie. Gdy przedstawisz dowody, wskazujące na to, że nic nie wiedziałeś o zobowiązaniu, komornik zajmie tylko majątek osobisty Twojego małżonka. Jeśli jednak odbyło się to za zgodą drugiego małżonka, czyli wyraziłeś zgodę na wzięcie zobowiązania i nie zostało ono spłacone, oboje ponosicie za to odpowiedzialność. Istnieje również sytuacja, w której małżonek nie powiedział Ci o zaciągnięciu kredytu lub szybkiej pożyczki, ale pieniądze te pokryły indywidualne potrzeby członków rodziny. Wtedy odpowiedzialność ciąży również na tobie i za dług będziecie odpowiadać wspólnie.

Jak wygląda sytuacja, gdy dług został wzięty w celu zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny?

Istnieje wyjątek od reguły, mówiącej o tym, że gdy nie wyraziłeś zgody na wzięcie zobowiązania, albo po prostu o tym nie wiedziałeś, nie odpowiadasz za dług współmałżonka. Jeśli Twój małżonek pożyczone pieniądze przeznaczył na sprawy wynikające z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny, komornik zajmuje wtedy wspólny majątek. Co jednak dokładnie znaczą te zwykłe potrzeby? Orzecznictwo sądowe określa, że są to wydatki na:

• żywność,
• odzież,
• mieszkanie,
• ochronę zdrowia,
• rozwój duchowy i kulturalny,
• wychowanie dzieci,
• przedmioty domowe,
• rachunki, typu prąd, gaz czy telefon.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej a dług małżonka

Ustrój rozdzielności majątkowej jest rzadziej spotykany, choć ma on wiele plusów. Przede wszystkim, przy rozdzielności majątkowej nie istnieje odpowiedzialność za długi małżonka. Od chwili ustanowienia rozdzielności majątkowej, wszystko co zgromadzi lub zarobi każdy małżonków jest jego osobistym i prywatnym majątkiem. Tak samo jest z zaciągniętymi zobowiązaniami – i mąż i żona mogą brać kredyty i pożyczki bez zgody drugiego małżonka. Jeśli nie będą w stanie tego spłacić, komornik nie może zająć żadną z rzeczy drugiej osoby, a tylko rozporządzić majątkiem osobistym osoby, która nie uregulowała zobowiązania. Tak samo sprawa przedstawia się, jeśli któryś z małżonków posiada własne przedsiębiorstwo. Jeśli firma upadnie, druga osoba nie odpowiada za powstałe długi.

Intercyza – zabezpieczenie przed długami

Intercyza to dokładnie małżeństwa umowa majątkowa. Za jej pomocą można nie tylko rozdzielić całkowicie majątek, ale także rozszerzyć go lub ograniczyć. Intercyza wciąż kojarzy się źle, szczególnie ludziom ze starszego pokolenia. Istnieje przekonanie, że jej podpisanie wynika z braku zaufania lub myślenia o rozwodzie. Jest to oczywiście mylne przekonanie, ponieważ wręcz przeciwnie, intercyza dba o stabilność finansową rodziny. Jeśli jeden małżonek zaciągnął zobowiązanie i wpadł w długi, odpowiada on za nie majątkiem osobistym. Pieniądze drugiego małżonka są bezpieczne i w razie kłopotów, może on zająć się utrzymaniem rodziny.

Jeśli narzeczeństwo zdecyduje się na rozdzielność majątkową, czyli podpiszą umowę przed ślubem, ich majątek wspólny nie powstanie w ogóle. Jeśli zdecydowaliby się na to, w którymś momencie małżeństwa, to od chwili ślubu, do chwili rozdzielności majątkowej, wszystkie rzeczy które zgromadzili są wspólne i mogą zostać podjęte przez komornika w zależności od sytuacji. Dlatego zalecamy zdecydowanie się na rozdzielność majątkową jak najwcześniej, ponieważ wszystkie zobowiązania zaciągnięte po ślubie, a do chwili podpisania intercyzy, również należą do obu małżonków.

Jak uniknąć długów męża lub żony

W wyjątkowych sytuacjach wierzyciel może domagać się spłaty nie tylko z majątku wspólnego małżonków, ale także z majątku osobistego. Znaczy to tyle, że istnieje możliwość zostania dosłownie z niczym. Co więc zrobić, gdy grozi wam upadłość finansowa? Najłatwiejszym sposobem uniknięcia długów męża lub żony jest zrezygnowanie z majątku wspólnego i podpisanie intercyzy. Jeśli jednak już za późno na taki krok, a Twój małżonek zrobił długi, za które musisz odpowiedzieć, możesz dochodzić swoich spraw w sądzie. Uchylenie się od wspólnej odpowiedzialności, będzie miało miejsce wtedy, gdy poprzesz swoją decyzję odpowiednimi przesłankami. Może to być zarzucenie małżonkowi lekkomyślności czy rozrzutności. Oczywiście możesz także udowodnić, że nic nie wiedziałeś o zaciągniętym zobowiązaniu i to również zwolni Cię z obowiązku zapłaty za dług.