Jak powinna wyglądać umowa pożyczki?

Zgodnie z prawem, pożyczki może udzielić nie tylko bank, ale również pozabankowa instytucja pożyczkowa, sąsiad czy znajomy. Jak powinna wyglądać umowa pożyczki, która skutecznie zabezpieczy interesy obu stron?

Zaciągnięcie pożyczki jest skutecznym sposobem na sfinansowanie nieplanowanych wydatków. Pożyczki mogą udzielić Ci jednak nie tylko instytucje finansowe — banki i firmy pożyczkowe, ale również osoby prywatne.

Umowa pożyczki —potrzebna  czy zbędna?

Zgodnie z prawem Art. 720 § 2 Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Jeśli zaciągasz pożyczkę na niższą kwotę, umowa — przynajmniej w teorii, nie jest więc potrzebna. Aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji i zabezpieczyć interesy obu stron, rekomendujemy jednak zawarcie umowy w formie dokumentowej, bez względu na pożyczaną kwotę.

Elementy umowy pożyczki

Umowa pożyczki powinna zawierać następujące elementy:

• datę i miejsce zawarcia,
• informację o stronach umowy,
• informację o przedmiocie umowy,
• informację o kosztach i warunkach zwrotu pożyczki,
• klauzulę dotyczącą wcześniejszej spłaty pożyczki,
• następstwa nieuregulowania pożyczki w terminie,
• sposoby zabezpieczenia spłaty pożyczki (opcjonalnie),
• informacja o prawie do odstąpienia,
• podpisy obu stron.

Data i miejsce zawarcia

Każda umowa pożyczki powinna zawierać informacje o dacie i miejscu jej sporządzenia. Dzięki temu możliwe będzie określenie, od kiedy obowiązują jej zapisy.

Strony umowy pożyczkowej

Stronami umowy pożyczki mogą być podmioty prawa cywilnego — osoby fizyczne i osoby prawne (spółki akcyjne i z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnie, fundacje, związki zawodowe, stowarzyszenia czy przedsiębiorstwa państwowe). Ważne jest, aby w umowie pożyczki umieścić informację, kto będzie pożyczkodawcą, a kto pożyczkobiorcą. Jeśli pożyczkodawcą jest instytucja, w umowie należy uwzględnić jej pełną nazwę, adres oraz numery identyfikacyjne — NIP, KRS czy REGON. Jeśli stronami umowy pożyczki są osoby fizyczne, dokument powinien zawierać:

• ich imiona i nazwiska,
• daty urodzenia,
• adres,
• serie i numery dowodów osobistych,
• numery PESEL (opcjonalnie).

Informacja o przedmiocie umowy

Jeśli przedmiotem umowy pożyczki są pieniądze, dokładnie określ kwotę (cyfrowo i słownie).

Koszty i warunki zwrotu pożyczki

O tym, ile będzie kosztować pożyczka może zdecydować pożyczkodawca. Prawo nie narzuca minimalnych kosztów okołopożyczkowych. Informacje o kwocie odsetek i ewentualnej prowizji należy umieścić w dokumencie. W części dotyczącej warunków zwrotu wskaż sposób spłaty (np. przelew lub osobisty odbiór środków) i daty regulowania rat (lub termin jednorazowej spłaty).

W przypadku zwrotu osobistego należy określić dokładne miejsce spotkania. W przypadku przelewu — wskazać numer konta wraz z określeniem nazwy odbiorcy oraz tytułu przelewu.

Wcześniejsza spłata

W umowie zamieść także zapis, informujący o konsekwencjach wcześniejszej spłaty pożyczki. W zależności od ustaleń pomiędzy obiema stronami może być to np. anulowanie części kosztów. Ważne, aby zapisy dokumentu definiowały zasady postępowania w takiej sytuacji.

Następstwa nieuregulowania pożyczki w terminie

Ta sekcja zawiera informacje na temat konsekwencji nieterminowej płatności. Może być to np., naliczenie odsetek za opóźnienie czy skierowanie sprawy na drogę sądową.

Sposoby zabezpieczenia spłaty

Czasem zdarza się, że pożyczkodawca wymaga od pożyczkobiorcy zabezpieczenia spłaty pożyczki. Może być to np. weksel, poręczenie, zastaw czy ubezpieczenie.

Informacja o prawie do odstąpienia

Zgodnie z Art. 721. KC, dający pożyczkę może odstąpić od umowy i odmówić wydania przedmiotu pożyczki, jeżeli zwrot pożyczki jest wątpliwy z powodu złego stanu majątkowego drugiej strony. Uprawnienie to nie przysługuje dającemu pożyczkę, jeżeli w chwili zawarcia umowy o złym stanie majątkowym drugiej strony wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć. Co ważne, jeśli umowa została zawarta w formie pisemnej, rezygnacja powinna przybrać taką samą formę.

Podpisy na umowie pożyczki

Złożenie własnoręcznych podpisów jest ostatnim elementem umowy pożyczkowej. Poprzez podpisanie dokumenty obie strony deklarują, że przeczytały i zaakceptowały warunki.