Europejski nakaz zapłaty
Europejski nakaz zapłaty został wprowadzony rozporządzeniem nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 roku. Jego celem jest pomoc wierzycielom w odzyskiwaniu pieniędzy w sprawach transgranicznych, czyli tych, w którym dłużnik znajduje się w innym kraju niż wierzyciel.
Wiele polskich firm współpracuje dziś nie tylko z rodzimymi kontrahentami, ale również z podmiotami zarejestrowanymi za granicą. Jeśli zagraniczny współpracownik nie wywiązuje się z zapisów umowy i zwleka z zapłatą, pomocny może się okazać europejski nakaz zapłaty.
Czym jest europejski nakaz zapłaty?
Europejski nakaz zapłaty pozwala dochodzić należności od klientów zza granicy, bez konieczności stwierdzania wykonalności i bez tradycyjnego postępowania sądowego. Dotyczy on wyłącznie transakcji transgranicznych, czyli takich, w których przynajmniej jedna ze stron mieszka lub ma miejsce stałego pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie sądu, który rozpoznaje sprawę. Cała procedura jest bardzo prosta i opiera się wyłącznie na formularzach, które możesz także… wysłać online!
W jakich sprawach stosuje się europejski nakaz zapłaty?
Europejski nakaz zapłaty ma zastosowanie do transgranicznych spraw cywilnych i handlowych.
Nakazu nie stosuje się natomiast w przypadku:
- spraw skarbowych,
- spraw celnych i administracyjnych,
- spraw, które dotyczą odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania przy sprawowaniu władzy publicznej.
W jakich krajach działa europejski nakaz zapłaty?
Europejski nakaz zapłaty jest uznawany we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej z wyjątkiem Danii.
Do jakiego sądu skierować pozew?
Zasady wyznaczania sądu w przypadku sporów cywilnych lub handlowych w transakcjach transgranicznych reguluje Rozporządzenie tzw. Bruksela I. Zgodnie z ogólną zasadą, osoby, które mają miejsce zamieszkania na terytorium danego państwa członkowskiego, mogą być pozywane przed sądy tego państwa członkowskiego. Jeśli dłużnik mieszka w Niemczech, wniosek należy skierować do sądu niemieckiego, jeśli we Francji — do francuskiego.
Ważne: od tej zasady istnieje wiele wyjątków. Rozporządzenie daje również podstawę do tego, żeby rozpatrywać sprawę w kraju, w którym zrealizowano umowę. Duże znaczenie mają także same zapisy kontraktu z zagranicznym kontrahentem. Często zdarza się bowiem że już na etapie rozpoczęcia współpracy strony ustalają (i zapisują w umowie), w jakim państwie będą się toczyć ewentualne sprawy sądowe związane z daną umową.
Jak wnioskować o europejski nakaz zapłaty?
Pierwszym krokiem do uzyskania europejskiego nakazu zapłaty jest wniesienie pozwu. Dokument powinien zawierać:
- informacje na temat stron — nazwy firm (lub imiona i nazwiska) i adresy;
- oznaczenie sądu, do którego kierowany jest pozew;
- kwotę dochodzonego roszczenia wraz z karami umownymi, odsetkami i pozostałymi kosztami,
- stawkę odsetek oraz okres, za jaki zostały naliczone (chyba że zgodnie z prawem państwa członkowskiego wydania odsetki ustawowe doliczane są automatycznie do roszczenia głównego);
- uzasadnienie roszczenia — informacje na temat okoliczności wskazanych jako podstawa roszczenia,
- opis dowodów;
- okoliczności uzasadniające właściwość sądu;
- uzasadnienie transgranicznego charakteru sprawy.
Pozew powinien również zawierać deklarację powoda, że wszystkie wskazane w pozwie informacje są zgodnie z jego najlepszą wiedzą i przekonaniem prawdziwe oraz że przyjmuje on do wiadomości, iż umyślne podanie nieprawdziwych informacji może skutkować zastosowaniem odpowiednich sankcji zgodnie z prawem państwa członkowskiego wydania.
Jeśli pozew nie zawiera błędów i nie ma braków formalnych, sąd wydaje europejski nakaz zapłaty. Zazwyczaj wydarza się to w terminie 30 dni od daty wniesienia pozwu. Kiedy dłużnik go otrzyma może:
- zapłacić powodowi kwotę wskazaną w nakazie lub
- wnieść sprzeciw poprzez jego przesłanie sądowi wydania w terminie 30 dni od doręczenia mu nakazu.
Ile kosztuje złożenie pozwu?
Koszt złożenia pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty zależy od zasad panujących w kraju właściwego dla rozpatrzenia pozwu. Dla przykładu — w Irlandii jest to zupełnie bezpłatne, a w Anglii i Walii koszt kwoty roszczenia i wynosi od 35 futów „wzwyż”.
Kiedy sąd może odrzucić pozew?
Sąd może odrzucić pozew, jeśli:
- nie spełnia wymogów formalnych,
- roszczenia nie są uzasadnione,
- powód nie dopełnił obowiązku odpowiedzi we wskazanych przez sąd terminach lub odrzucił propozycję zmiany pozwu.